Energiebesparing, best belangrijk

“Ga maar eens een zondagmiddag mee naar FC Utrecht, dan ben je wel weer even klaar met de zendingsdrang.” We hadden het over energiebesparing bij huishoudens. Hij was architect tot de economische crisis huishield en gaat sindsdien de deuren langs met isolatie van vloeren en daken. Dat lukt best aardig, er zijn genoeg zolders en kruipruimtes die hij vele malen beter kent dan de eigenaren ervan. Wat nog wel eens frustreert, is de moeite die het kost om zieltjes te winnen.

Hoe verleiden we de consument? Met vrouwenmarketing, zegt Niels Götz van bureau 5plus1, want nadat manlief al het uitzoekwerk deed en de terugverdientijd berekende, is het de vrouw die beslist. Niels mikt ook op de X-factor. Die moet omhoog. Eind 2015 verscheen het rapport dat ze voor RVO maakten over het verleiden van de consument voor energiebesparing. Met de X-factor wordt bedoeld dat spullen om zichzelf geliefd zijn, gelikt en geliked, en dat hun ‘echte’ functie secundair is. Een warmtepomp dus als paard van Troje het huis binnenbrengen – en dan blijkt die hippe fancy roze coole kast waar al het bezoek bewonderend naar kijkt en de kinderen zo graag mee spelen, ook nog eens je huis op een aangename temperatuur te houden!

Of nee, laten we gewoon de bouw- en installatiesector verleiden, om eindelijk eens de duurzame verbouwingen aan te bieden die de mensen dan vanzelf kopen. Niemand vroeg om een iPad, Steve Jobs maakte ‘m en daarna wilde iedereen zo’n ding gewoon hébben. In kringen rondom de Energiesprong valt deze vergelijking, of misschien beter: deze wensdroom, vaak te horen. Als de sector nou maar eens… Echt luisterde naar de consument. Maakte wat die echt wil. Een visie heeft. Niet naar de korte maar naar de lange termijn kijkt. Stopt met aanboddenken. Etcetera.

Vaak komen die geluiden van overheidsmensen. Een overheid die zelf zoekt naar haar rol en plek en van oudsher gewend is om postbus 51 te gebruiken, voor boodschappen die van bovenaf één richting op worden gestuurd. “Energiebesparing, best belangrijk” zou de grote communicator J.P. Balkenende zeggen als we hem om een slogan zouden vragen.

Verleiden van de consument, van de industrie, van bouw- en installatiebedrijven. We zijn er maar druk mee. Grote stappen maken we niet.

Wim Derksen ziet nog een andere boeg om het over te gooien. Hij is socioloog en bestuurskundige en raakte verzeild in ons werkveld. Ik raakte op zijn site verzeild en trof zijn visie: “Met verleiden worden we niet energieneutraal”. http://www.wimderksen.com/2016/03/09/met-verleiden-worden-we-niet-energieneutraal/ Duidelijker dan daar las ik het nog niet. We moeten onze overheid, de Rijksoverheid, verleiden – om het niet enkel bij verleiden te hoeven houden. Een visie graag, naar een stip op de horizon die dichterbij ligt dan het jaar 2050 waar de Energiedialoog over gaat. Plus duwkracht om echt naar dat doel toe te bewegen (en niet enkel maar wat te bewegen).

Die visie is wat mij betreft niet het bekende procentenwerk rondom termen als duurzaam of klimaatneutraal. Ook al is, bijvoorbeeld, 16% (of 14%) duurzame energie in 2020 (of 2023) een forse uitdaging, het is ook abstract en inspireert onvoldoende. Het is het werk van een boekhouder.

Een aardgasvrije gebouwde omgeving is al een stuk beter. Niet als vrijblijvende verleider, daar is aardgas te schoon en te deugdelijk voor en te praktisch. Emissie- of schoorsteenloos doet om dezelfde reden ook te weinig. Als perspectief en begrijpelijk beleidsdoel werkt aardgasvrij wél. Stel nou eens dat onze regering op de komende derde dinsdag in september door de koning laat afkondigen dat Nederland gaat stoppen met het gebruiken van aardgas, of tenminste gaat stoppen met het verwarmen van gebouwen en badwater met aardgas, dan weten ook de bezoekers van wedstrijden van FC Utrecht dat er werk aan de woning is.

Het helpt ook de nieuwbouw. Die heeft nog altijd recht op een aardgasaansluiting. Ondanks alle pogingen van gemeentes om met stimuleringen en halfzachte verplichtingen bouwindustrie en bouwconsumenten tot andere keuzes te verleiden. Met het Koninklijk Besluit tot beëindiging aardasgebruik (het KB Bea) en het bijbehorend Saluut! zeggen we beleefd Dankuwel tegen de halve eeuw dat we van onze bodemschat genoten en trekken we moedig voorwaarts.

Leave a Reply

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *