“Dat is echt iets van deze tijd,” zei me laatst iemand toen ik haar uitlegde wat voor werk ik doe. Dat was in een omgeving met ondernemers van divers pluimage. Ik weet intussen dat mensen als ik zeg dat ik in de energie werk, kunnen denken aan menselijke energie. Motivatie. Persoonlijke coaching. Spirituele zaken. Energiebanen. En ik weet dat het woord duurzaam niet altijd direct de goede sleutel is. Energietransitie is al helemaal voor specifieke omgevingen (beleidsmensen).
Zonne-energie is duidelijk. Energiebesparing ook. Energieadvies zegt dat het om advieswerk gaat, dus niet de directe productie of levering van energie. Ik heb het vaak over: energieadvies of energieontwikkeling bij locatieontwikkeling: een nieuwe woonwijk en daar hoort een nieuwe energievoorziening bij. Wat dan, hoe, wie gaat dat doen, de gemeente, de projectontwikkelaar, een energiebedrijf en welke dan? Stadsverwarming, warmte/koude, zonne-energie. Ah oké. Echt iets van deze tijd.
Dat het echt iets van deze tijd is wat ik doe, hoor ik nu al bijna 20 jaar. In die tijd gingen we van 2% duurzame energie naar 5%. Hard gaat het niet. Iets wat 20 jaar echt van deze tijd is, breekt niet echt door. De vraag is gerechtvaardigd of het nog eens wat gaat worden, met die energievernieuwing. Of dat ik me uit arren moede maar beter op persoonlijke energie-motivatie-coaching kan storten en daar mijn nieuwe energiebaan moet zoeken.
Welnu. Het gaat wat worden met de energievernieuwing. De fysieke energietransitie. Het stoppen met het opmaken van fossiele voorraden, met verspillen. Gelukkig. Eindelijk. Ik hoef geen ander werk te zoeken. Al verandert het vak waar ik bij sta (en hopelijk ben ik zelf ook in beweging).
De grote vernieuwing is niet de gedragsverandering waar altijd maar op gehoopt wordt en ook de zonnerevolutie niet, hoewel die technologische doorbraak in combinatie met de doorbraak van elektrisch vervoer tot hele mooie nieuwe economische en (daardoor) sociale modellen leidt. Inclusief gedragsverandering.
Verwarmingsverandering
Ik ben van de gebouwde omgeving en daar komt nu de verwarmingsverandering. Zonnestroom in combinatie met mobiliteit en slimme netten zit wat meer aan de buitenkant van de gebouwen. De verwarming zit van binnen. Die draaide een halve eeuw op aardgas en wij gaan het met z’n allen meemaken, en mee-maken, dat dat verandert. Naar wat dan, en vooral: hoe?
Er zijn sinds een paar jaar twee belangrijke stromingen: warmtenetten en nul-op-de-meter-woningen. Warmte die toch over is of die op schone en hernieuwbare manier gemaakt wordt, via een leidingwerk naar gebouwen brengen, versus ervoor zorgen dat gebouwen nauwelijks nog grote infrastructuur nodig hebben. Collectief versus individueel. Dat is een interessante strijd en zo is (en wordt) die ook gevoerd. Met eigen rekensommen, dogmatiek, voor- en roergangers en tegenstanders. Beide kampen zijn er ook aardig in geslaagd om op de bestuurstafels (Rijk, provincies, gemeentes) goed te landen. Ze organiseren geld, schalen hun programma’s op en bereiden de doorbraak voor.
Beide doorbraken zijn in de echte wereld nog niet te zien. Wel is er een toenemend aantal mensen dat een andere verwarming wil. Anders dan de gasketel en voor sommigen ook anders dan de stadsverwarming. Er ontstaat serieuze interesse bij gewone mensen in vooral warmtepompen. De subsidieregeling van het Rijk van januari 2016 helpt. Het Klimaatakkoord van Parijs van november 2015 ook, net als de Klimaatzaak van Urgenda van juni 2015 en de vele bevingen in Oost-Groningen de laatste jaren.
Dit is echt nieuw. Gesprekken met mensen over energie thuis gaan niet meer alleen over isoleren en zonnepanelen. De verwarming is een onderwerp aan het worden. De verwarmingsverandering is al begonnen. Dat is echt iets van deze tijd.
